Yatay geçiş, bir öğrencinin kayıtlı olduğu üniversiteden veya bölümden başka bir üniversite ya da bölüme geçmesini sağlayan akademik bir uygulamadır. Genellikle aynı seviyede (ön lisans–ön lisans, lisans–lisans gibi) ve benzer programlar arasında gerçekleştirilir. Öğrenciler farklı nedenlerle bu hakkı kullanabilir: memnuniyetsizlik, daha iyi eğitim olanakları, ailevi sebepler ya da akademik hedefler gibi. Bu sistem Türkiye’de Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından düzenlenir ve her yıl belirli kurallar çerçevesinde işler.
Yatay geçiş talebi, öğrencinin bulunduğu kurumda devam etmek istememesiyle başlar. Bazı yaygın nedenler:
Öğrencinin yerleştiği üniversiteyi ilk tercih etmemiş olması
Eğitim kalitesini yetersiz bulması
Farklı şehirde veya ailesinden uzakta okuması
İlgilendiği başka bir bölüme yönelmek istemesi
Psikolojik, ekonomik ya da sağlık nedenleri
Daha saygın, tanınmış bir üniversitede eğitim almak istemesi
Bazı öğrenciler, ilk yıl başarı göstererek daha yüksek puanla öğrenci alan bir bölüme geçiş yapmak ister.
Türkiye’de genel olarak üç temel yatay geçiş türü uygulanır:
Genel Not Ortalamasına (GNO) göre yatay geçiş
Öğrencinin akademik başarısı dikkate alınarak yapılan geçiştir. Genellikle 2. sınıfın başı ya da ortasında gerçekleştirilir. Adayın not ortalaması belli bir seviyenin üstünde olmalıdır (genelde en az 2.29/4 ya da 60/100 gibi).
Merkezi Yerleştirme Puanına göre yatay geçiş (ek madde-1)
Öğrenci, üniversiteye giriş yaptığı yıl elde ettiği YKS puanı ile geçiş yapmak istediği bölümün taban puanını karşılıyorsa bu hakkı kullanabilir. Not ortalaması aranmaz. Yerleştirme puanı geçiş yapılacak bölümün taban puanına eşit ya da yüksek olmalıdır.
Kurumiçi – Kurumlararası yatay geçiş
Kurumiçi geçiş, aynı üniversite içinde farklı bir bölüme geçmeyi ifade eder. Kurumlararası geçiş ise farklı üniversiteler arasında gerçekleşir. Her ikisi için de hem GNO hem de YKS puanı şartları geçerli olabilir.
Bazı üniversiteler ayrıca özel yatay geçiş kontenjanları, çift ana dal geçişi ya da yurt dışından yapılan geçişleri de yönetmeliklerine ekler.
Genellikle 1. sınıfı tamamlamış öğrenciler başvuru yapabilir.
Son sınıfa geçiş yapılamaz.
Hazırlık sınıfı sonunda veya 2. sınıfın başında daha yaygındır.
Açık öğretimden örgün öğretime yatay geçiş yalnızca özel durumlarda mümkündür.
Öğrenci başvurmak istediği üniversitenin yatay geçiş ilanını takip eder.
Gerekli belgeler (transkript, öğrenci belgesi, ders içerikleri vb.) toplanır.
Belirtilen tarihlerde başvuru yapılır.
Değerlendirme sonucunda uygun görülen öğrenciler kabul edilir.
Kayıt işlemleri tamamlanır.
Bazı durumlarda mülakat ya da bilim sınavı da yapılabilir.
Yatay geçişte öğrencinin önceki bölümde aldığı derslerin içerikleri incelenir. Kabul edilen dersler yeni transkripte aktarılır, eksik ya da farklı kalan dersler tekrar alınır.
Zorunlu derslerde denklik aranır.
Seçmeli derslerde üniversite inisiyatif kullanabilir.
Yeni bölümdeki mezuniyet koşulları değişebilir.
Bu nedenle geçiş yapılan üniversitenin ders planı dikkatle incelenmeli.
Başvuru formu (üniversiteye özel)
Transkript
Disiplin cezası almadığına dair belge
Ders içerikleri (onaylı)
Öğrenci belgesi
Nüfus cüzdanı fotokopisi
YKS sonuç belgesi (merkezi puana göre geçiş için)
Bazı üniversiteler ek belge ya da taahhütname isteyebilir.
Daha iyi bir üniversitede eğitim alma fırsatı
Kariyer hedeflerine uygun yeni bölüme geçiş
Aileye daha yakın bir şehirde yaşama imkânı
Psikolojik olarak daha rahat bir ortam
Not ortalamasını yükseltme şansı
Her bölüm geçişe açık olmayabilir
Kontenjan sınırlıdır, yüksek rekabet olabilir
Yeni üniversitenin uyum süreci zaman alabilir
Bazı dersler tekrar alınmak zorunda kalınabilir
Not ortalaması düşebilir ya da yükselmeyebilir
Bu nedenle yatay geçiş kararı verilmeden önce hem akademik hem kişisel yönleri dikkatle düşünülmelidir.
Bazı öğrenciler yurt dışındaki üniversitelerden Türkiye’deki üniversitelere geçiş yapmak ister. Bu durumlarda:
Denklik belgesi alınmalıdır (YÖK'ten)
Ders içerikleri Türkçe’ye çevrilmeli
Öğrencinin Türkiye’deki denk bir programa başvurması gerekir
Dil yeterliliği istenebilir (YDS, TOEFL, Türkçe yeterlilik)
Yurt dışından yapılan geçişlerde prosedür daha uzun ve detaylıdır.
Yatay geçiş, öğrencilere ikinci bir şans sunan önemli bir haktır. Eğitim hayatını yeniden yapılandırmak, daha uygun bir ortamda öğrenim görmek ya da yeni hedeflere yönelmek isteyenler için kapı açar. Ancak bu süreç detaylı bir planlama, iyi bir araştırma ve sabır gerektirir. Başarıya giden yol bazen yön değiştirmeyi de içerir. Önemli olan, bu değişikliği bilinçli ve hazırlıklı bir şekilde gerçekleştirebilmektir.
İlgili diğer içerikler
Çekimli Fiil Nedir? Yapısı, Örnekleri ve Kullanımı
Çekimli fiil, kök hâlindeki bir fiilin zaman, kişi, kip ya da olumsuzluk gibi eklerle değiştirilerek bir yargı bildirecek şekilde kullanılmasıdır. Bu tür fiiller bir cümlede yüklem görevini üstlenir ve genellikle tam anlamlı bir düşünceyi iletir. Türkçede çekimli fiiller, hem anlam hem de yapı açısından cümlenin temel taşıdır. Cümlede özneyle fiil arasında kişi uyumunu sağlar, zamanı bildirir, kip aracılığıyla niyeti ya da ihtimali gösterir ve bazen olumsuzluk ya da soru ekleriyle zenginleşir.
Drama ve Dramatizasyon Nedir? Tanımı, Uygulamaları Nelerdir?
Drama, Yunanca "dran" fiilinden türetilmiştir ve "eylem" anlamına gelir. Tiyatro sanatının temelidir ve olayların, çatışmaların, duyguların oyuncular aracılığıyla canlandırılması sürecini ifade eder. Ancak drama yalnızca sahnede oynanan bir sanat formu değildir. Aynı zamanda bir anlatım dili, bir eğitim yöntemi ve bir duygu aktarım biçimidir. Drama, insanın yaşadıklarını, yaşamak istediklerini ya da korkularını bir sahneye ya da eyleme dökerek ifade etmesidir.
Edebiyat Nedir? Türleri, Tarihi ve Günümüzdeki Yeri
Edebiyat, duygu, düşünce, hayal ve gözlemlerin estetik bir biçimde dil aracılığıyla anlatıldığı sanat dalıdır. Bu ifade kulağa kısa gelebilir ancak edebiyat, insanoğlunun kendini anlamaya ve anlatmaya başladığı günden bu yana var olan en köklü anlatım biçimlerinden biridir. Sözlü kültürle başlayıp yazılı metinlerle zenginleşen edebiyat, bireyin iç dünyasından toplumsal yapıya, tarihten psikolojiye kadar uzanan geniş bir alana temas eder. Her çağın, her toplumun ve her bireyin kendine has bir anlatı dili vardır ve edebiyat, bu dillerin ortak çatısıdır.
KPSS B Grubu Nedir? A Grubu ile Farkları ve Atama Süreci
KPSS, yani Kamu Personeli Seçme Sınavı, Türkiye’de kamu kurumlarına personel alımı amacıyla düzenlenen merkezi bir sınavdır. Bu sınav kendi içinde farklı gruplara ayrılır. En yaygın ayrım A Grubu ve B Grubu adaylar üzerinden yapılır. KPSS B Grubu, genel olarak uzmanlık gerektirmeyen kamu görevlerine atanmak isteyen adayları kapsar. Bu yazıda KPSS B Grubu’nun kapsamı, başvuru koşulları, sınav içeriği ve A Grubu ile arasındaki farklar detaylı şekilde ele alınacaktır.
ÖABT Nedir? Kimler Girebilir, Nasıl Hazırlanılır?
ÖABT, yani "Öğretmenlik Alan Bilgisi Testi", Türkiye'de öğretmen adaylarının kendi alanlarında sahip oldukları bilgi düzeyini ölçmek amacıyla uygulanan bir sınavdır. Bu test, KPSS (Kamu Personeli Seçme Sınavı) sürecinin bir parçasıdır ve sadece öğretmenlik mesleğine başvuracak adayları kapsar. Diğer KPSS oturumlarının aksine ÖABT, doğrudan adayın alan bilgisini ölçer. Bu nedenle diğer genel yetenek testlerine kıyasla çok daha spesifik ve derinlemesine bir değerlendirme sağlar.
OBP Nedir? Ortaöğretim Başarı Puanı Hakkında Her Şey
OBP, “Ortaöğretim Başarı Puanı”nın kısaltmasıdır. Türkiye’de lise eğitimi gören öğrencilerin dört yıl boyunca elde ettikleri not ortalamalarının belirli bir katsayıyla çarpılarak, yükseköğretime geçiş sürecinde ek puan olarak kullanıldığı bir değerlendirme sistemidir. OBP sistemi, öğrencilerin yalnızca merkezi sınav performanslarına değil, okul süreçlerinde gösterdikleri istikrarlı başarıya da değer verilmesini amaçlar.
SRC Belgesi Nedir? Kimler İçin Zorunludur?
SRC belgesi, ticari amaçla yolcu ya da yük taşımacılığı yapan sürücülerin alması gereken yasal bir mesleki yeterlilik belgesidir. Türkiye’de Karayolu Taşıma Kanunu ve Karayolu Taşıma Yönetmeliği çerçevesinde düzenlenen bu belge, hem bireysel hem de kurumsal taşımacılık faaliyetlerinin yasal ve güvenli şekilde yürütülmesini sağlar. SRC belgesi olmadan ticari taşımacılık yapmak yasal değildir ve ciddi idari yaptırımlar doğurur. SRC belgeleri kendi içinde farklı sınıflara ayrılır ve her biri farklı bir taşımacılık alanını kapsar. Bu yazıda SRC belgesinin kapsamı, türleri, zorunlulukları, başvuru süreci, sınav sistemi, eğitim içeriği, belge geçerliliği, denetim uygulamaları ve sektörel etkileri gibi çok katmanlı yönleri detaylı biçimde ele alınacaktır.
Viskozite Nedir? Akışkanlık ve Direnç Üzerine Her Şey
Viskozite, bir sıvının akmaya karşı gösterdiği dirençtir. Günlük hayatta bu kavramla farkında olmadan çok sık karşılaşırız. Örneğin bir bardak suyun akışıyla balın akışı aynı değildir. Bal daha yavaş ve ağır akar. Bu farkın sebebi, balın viskozitesinin suya göre daha yüksek olmasıdır. Akışkanların hareket kabiliyeti sadece sıcaklıkla değil, iç yapıdaki moleküllerin birbirine sürtünmesiyle de ilgilidir. İşte bu iç sürtünme kuvveti, viskozite olarak adlandırılır. Viskozite konusu sadece fizik ya da kimya derslerinde değil, motor yağı seçiminden ilaç formüllerine, boya üretiminden gıda sanayisine kadar birçok alanda karşımıza çıkar.
Popüler içerikler
A1 Ehliyet Nedir? Hangi Araçları Kapsar ve Kimler Alabilir?
A1 ehliyet, Türkiye’de 125 cc’ye kadar olan motosikletleri kullanma yetkisi veren bir sürücü belgesi sınıfıdır. Motosiklet sürmeye başlamak isteyen bireyler için genellikle ilk tercih edilen ehliyet türüdür. Hafif motosiklet kullanmak isteyen genç sürücüler, şehir içi ulaşımı daha pratik hale getirmek isteyenler ve motor tutkunları için bu belge oldukça önemli bir adımdır. A1 sınıfı ehliyet, hem ekonomik araçlara ulaşma imkânı sunar hem de motosiklet kültürüne giriş niteliği taşır.
ALES Nedir? Kim Girebilir, Ne İşe Yarar, Nasıl Hazırlanılır?
ALES, yani Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı, Türkiye’de yüksek lisans ve doktora başvurularında, akademik kadro alımlarında ve bazı kurum içi yükselme süreçlerinde kullanılan, ÖSYM tarafından uygulanan merkezi bir sınavdır. Bu sınav, yükseköğretim kurumlarına akademik personel seçimi ve lisansüstü programlara öğrenci alımı amacıyla yapılır. ALES, özellikle araştırma görevlisi, öğretim görevlisi, uzman, doçent, doktor öğretim üyesi gibi kadrolar için ön koşul olarak istenir.
AYT Nedir? Alan Yeterlilik Testi Hakkında Bilinmesi Gerekenler
AYT, yani Alan Yeterlilik Testi, Türkiye’de yükseköğretim kurumlarına girişte uygulanan Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) ikinci oturumudur. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yapılan YKS, Temel Yeterlilik Testi (TYT), Alan Yeterlilik Testi (AYT) ve Yabancı Dil Testi (YDT) olmak üzere üç aşamadan oluşur. AYT, öğrencilerin lise düzeyindeki akademik bilgi ve alan yeterliliklerini ölçmeyi amaçlar.
B1 Sınıfı Ehliyet Nedir? Hangi Araçları Kullanabilir?
Ehliyet türleri zamanla gelişen araç teknolojilerine göre çeşitlenmiştir. Türkiye’de çok bilinmeyen ancak önemli bir yere sahip olan ehliyet sınıflarından biri de B1 ehliyettir. Genellikle otomobil ehliyetiyle karıştırılsa da aslında farklı bir kapsama sahiptir. B1 sınıfı ehliyet, dört tekerlekli motosiklet benzeri araçlar için verilen, hem şehir içi hem de kırsal alanda belirli araçları kullanma yetkisi sunan özel bir belgedir.